Mầm non Hải Hậu tiếp cận với giáo dục STEM

STEM là viết tắt của SCIENE (khoa học), TECHNOLOGY (công nghệ), ENGINEERING (quy trình sáng tạo kĩ thuật), MATHEMATICS (toán học).

STEM là thuật ngữ xuất phát từ phương pháp giảng dạy và học tập tích hợp nội dung và các kỹ năng khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Giáo dục STEM là giúp học sinh có kỹ năng để vận dụng và phát triển trong thế giới công nghệ hiện đại ngày nay.

Giáo dục Mầm non đặt viên gạch đầu tiên trong quá trình xây dựng ước mơ và tương lai của trẻ. Vì vậy việc đưa STEM vào chương trình giáo dục Mầm non là bước khởi đầu để con trẻ có thể được học tập và trải nghiệm từ cuộc sống thực tế một cách trực quan để từ đó khơi dậy niềm say mê, hứng thú, sự sáng tạo của trẻ.

Phương pháp giáo dục STEM ở trẻ Mầm non tạo hứng khởi cho trẻ trong mỗi bài học, mỗi hoạt động, thí nghiệm được triển khai các bạn nhỏ sẽ nắm được quy trình thực hiện, thấy được sự thay đổi trạng thái, hình dáng, kích thước của sự vật hiện tượng…

Với mầm non “học bằng chơi, chơi mà học” nên giáo dục STEM là vận dụng phương pháp học tập chủ yếu dựa trên thực hành và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, các phương pháp giáo dục tiến bộ, linh hoạt nhất như học qua dự án – chủ đề, học thông qua “chơi” và đặc biệt phương pháp học qua thực hành luôn được áp dụng triệt để cho các môn học tích hợp STEM.

Nhận thấy vai trò của giáo dục STEM, được sự chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) tỉnh Nam định, Phòng GDĐT huyện Hải Hậu đã xây dựng kế hoạch, chỉ đạo các trường triển khai việc tiếp cận với giáo dục STEM. Ngay từ đầu năm học 2020 – 2021, Phòng GDĐT đã xây dựng kế hoạch, tổ chức nhiều buổi tập huấn để triển khai nội dung này và được các nhà trường tiếp thu, triển khai rộng rãi tới các tổ, nhóm chuyên môn, các giáo viên.

Thời gian đầu nhiều giáo viên cũng gặp khó khăn vì quen theo lối tổ chức các hoạt động cho trẻ tiếp thu kiến thức một cách thụ động, quá coi trọng kiến thức mà chưa quan tâm đến kỹ năng và coi trẻ để đảm bảo an toàn là chính. Phòng GDĐT đã chỉ đạo nhân rộng điển hình, cho các trường tham quan học hỏi các trường thực hiện tốt như trường MN Hải Hòa, MN Hải Châu, MN Hải Tân, MN Hải Tây, MN Hải Vân.... Sau khi đi học tập, các trường đưa vào sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn, tìm ra phương pháp giáo dục STEM phù hợp với thực tế ở từng trường, từng lớp.

Mục tiêu phương pháp STEM là trẻ phải biết kết hợp kiến thức các môn học, phải được thực hành, trải nghiệm, phải vận dụng những kiến thức đã học tạo ra được sản phẩm và những sản phẩm ấy lại quay lại phục vụ chính những hoạt động khác của trẻ. Ví dụ: khi trẻ làm quen vớisố và các loại hình trong hoạt động “làm quen với toán”, trẻ không chỉ học trong hoạt động này mà giáo viên giúp trẻ học mọi nơi, mọi lúc thông qua việc thực hành các hoạt động khác, qua những khi trải nghiệm, khi làm ra các sản phẩm là hộp quà, bức tranh, con vật, đồ chơi, … và khi thực hiện các hoạt động giáo dục khác giáo viên lại có thể dùng ngay các sản phẩm ấy làm đồ dùng, đồ chơi, làm phương tiện để tiến hành tổ chức. Làm như vậy trẻ sẽ rất hứng thú, sáng tạo và nhớ lâu.

Ảnh 1,2: Sản phẩm của trẻ tự làm trường Mầm non Hải Hòa.

Để thực hiện được giáo dục STEM, giáo dục Mầm non Hải Hậu đã thực hiện một cách khoa học. Từ việc thống nhất xây dựng kế hoạch đến việc chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện, đến kiểm tra đánh giá, rút kinh nghiệm. Từ việc xây dựng môi trường trong, ngoài lớp học sao cho đúng với chuyên đề “Lấy trẻ làm trung tâm” tạo điều kiện tốt nhất để cho trẻ thực hành, trải nghiệm, vui chơi, học tập ở mọi nơi, mọi lúc đến việc tổ chức các hoạt động sao cho hợp lý, đồng bộ. Từ việc thống nhất trong tổ, nhóm chuyên môn đến việc huy động sự kết hợp, ủng hộ của cha mẹ học sinh. Tất cả các bước đều được các nhà trường thực hiện nghiêm túc và thực sự hiệu quả.

Ảnh 3 : Học sinh chơi với những đồ chơi trẻ tự làm từ nguyên vật liệu sẵn có, huy động từ phụ huynh học sinh.

Nếu như trước kia việc trang trí trong lớp học, giáo viên mất nhiều thời gian, công sức và tiền của trong việc mua nguyên liệu cắt dán màu mè, rối rắm thì giờ đây công việc này lại thật đơn giản. Các góc chơi ở trong lớp bây giờ được các cô giáo khéo tay trang trí theo hướng mở, là nơi sắp xếp đồ dùng, đồ chơi gọn gàng ngăn nắp để cho trẻ tự tìm, tự lấy, tự cất, tự trang trí bằng chính bàn tay và các sản phẩm của mình,là nơi để cho trẻ trưng bày các sản phẩm. Làm như vậy vừa giáo dục ý thức, nền nếp gọn gàng ngăn nắp vừa tạo sự say mê, hứng thú cho trẻ mà lại đỡ tốn kém. Cho nên sau mỗi dự án – chủ đề các góc chơi trong lớp của các trường Mầm non Hải Hậu có biết bao nhiêu sản phẩm, trang trí thật đẹp mắt, thật ngộ nghĩnh, đáng yêu.

Ảnh 4:  Góc chơi của lớp 4 tuổi trường Mầm non Hải Tây.

Ảnh 5:  Góc chơi của lớp 5 tuổi trường Mầm non Hải Hòa.

Ngoài sân vườn cũng thế. Phòng GDĐT chỉ đạo các trường lấy trẻ làm trung tâm tận dụng môi trường xây dựng các góc chơi tạo hứng thú cho trẻ. Nó vừa là nơi vui chơi, vừa là nơi học tập, thực hành, trải nghiệm. Mỗi sân vườn của các trường mần non có hàng chục góc chơi. Trên sân trường các bé được vui chơi, trải nghiệm đủ các trò. Không chỉ có các trò chơi phát triển vận động với các đồ dùng được cấp phát tại góc Vận động mà trẻ được chơi biết bao nhiêu trò chơi hứng thú ở các góc chơi khác. Các bé được trải nghiệm đủ các ngành nghề, được làm bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân ở góc Bác sĩ nhí; được sơn móng tay, gội đầu, trang điểm, mát xa tại góc Spa; được làm ông đồ tại góc Thư pháp; được vẽ trên giá thật khi tập làm Họa sĩ; được làm quen với sách, rèn ý thức đọc sách với góc Thư viện xanh; được tham gia giao thông ở góc chơi Giao thông, được làm các vận động viên đua xe ở Đường đua kỳ thú, được làm Cầu thủ bóng đá, bóng rổ trên các sân cỏ xanh, …

Ảnh 6,7: Hoạt động vui chơi của trẻ trường mầm non Hải Tây

Thật rôm rả đến với góc Âm thanh sôi động (góc Nghệ sĩ tí hon) với bao nhiêu nhạc cụ tự làm từ bàn tay cô trò từ hộp bánh, non bia, xong nồi, chậu, chảo, bát, đĩa, ca, cốc hỏng… Tại đây các MC, ca sĩ, nhạc công tổ chức các Game show thật hài hước và dí dỏm. Với trải nghiệm này trẻ bạo dạn, tự tin rất nhiều.

Ảnh 8: Góc âm thanh sôi động trường MN Hải Vân

Ảnh 9: Bé làm ca sĩ trường Mầm non Hải Tây.

Thật thích thú khi đến với góc Chợ quê tại các trường mầm non Hải Hậu. Tại đây các bé thật ngây ngô, ngộ nghĩnh nhưng cũng có phần già dặn khi vào vai người bán, người mua, cũng mời chào, chèo kéo, mặc cả, thơm bớt như ai. Các bé thích thú cầm trên tay đồng tiền là những tờ giấy in mệnh giá khi mua bán nhữngsản phẩm thật là rau, củ, quả, bánh, trái, … do cha mẹ gom góp, là những sản phẩm bằng đồ chơi của chính các bé làm ra trong những lúc thực hành. Các bé còn được trải nghiệm làm bánh trôi, bánh rán, bánh chưng, bánh dẻo, sinh tố, nước ép cùng cô giáo, mẹ cha.

Ảnh10 : Chợ quê của trường Mầm non Hải Đường

Góc Thiên nhiên, góc Khám phá (góc Khoa học), khu Vui chơi cát nước khơi dậy bao niềm đam mê, hứng thú, nuôi mầm tài năng sáng tạo cho tương lai.Chơi với cát, với nước, với sỏi thì trẻ không muốn về. Nó tạo nên thế giới lung linh muôn màu trẻ thơ với bao nhiêu ước mơ, hoài bão. Nơi đây các bé được trải nghiệm với vai người kỹ sư xây dựng xây những lâu dài bằng cát nguy nga, vai người họa sĩ vẽ trên cát, tô màu trên sỏi cuội, vai nhà khoa học với những thí nghiệm diệu kỳ, vai người dân chài đánh bắt cá, vai người nông dân trồng cấy, chăm sóc và thu hoạch.

Ảnh 11,12,13: Trẻ vui chơi với cát, nước, sỏi

Ảnh 14,15: Trẻ làm thí nghiệm với nước, không khí.

Ảnh 16, 17: Trẻ chăm sóc vườn rau, quan sát sự phát triển của cây.

Với cách tiếp cận giáo dục STEM như vậy, giáo dục Mầm non Hải Hậu thực sự thành công trong việc đổi mới, sáng tạo. Đội ngũ quản lý làm việc khoa học, chủ động hơn. Giáo viên năng động, sáng tạo hơn. Học sinh được thực hành trải nghiệm, say mê, hoạt bát, nhanh nhẹn hơn. Kết quả này đã lan tỏa tới mọi tầng lớp trong xã hội. Ai ai cũng phải gật gù tâm đắc. Cha mẹ học sinh thật sự vui mừng, phấn khởi nhìn thấy những thành quả mà còn mình làm ra, biết được hàng ngày con mình học những gì, làm những gì và đã có sự đồng hành, hợp tác với nhà trường. Trong những năm tới, các trường mầm non huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định sẽ làm tốt và làm tốt hơn nữa phương pháp giáo dục STEM để học sinh mỗi ngày đến trường thực sự là những ngày vui./.